Buizerd

Buteo buteo

BUIZERD

Buteo buteo (Linnaeus, 1758)

Taxonomie

Rijk	Stam	Klasse	Orde	Familie	Genus
Animalia	Chordata	Aves	Accipitriformes	Accipitridae	Buteo

	Common buzzard		Buse variable
	Mäusebussard		Poiana
	Myszołów		Águia-d'asa-redonda
	Ormvråk		Busardo ratonero
	Musvåge		Канюк

Synonym(s): -

Status IUCN Redlist

Laatste IUCN publicatie update: 2021

► Eerdere publicaties...
2020 — Least Concern (LC)
2017 — Least Concern (LC)
2016 — Least Concern (LC)
2015 — Least Concern (LC)
2014 — Least Concern (LC)

Roofvogel informatie

Onder andere trends, afmetingen en gewichten, habitat, uiterlijke kenmerken

Populatie trend van deze soort neemt toe.
Er leven naar schatting 2.000.000 tot 3.500.000 volwassen exemplaren in het wild.

Er zijn in het verleden ongeveer 16 ondersoorten beschreven en tot 11 worden vaak als geldig beschouwd, hoewel sommige autoriteiten er slechts acht accepteren. Ondersoorten van de gewone buizerd vallen in twee groepen. De westerse buteo-groep en de oostelijke vulpinus- groep:

Buteo buteo
- Buteo buteo arrigonii
- Buteo buteo buteo
     Buteo buteo buteo (buteo)
     Buteo buteo buteo (hispaniae)
- Buteo buteo harterti
- Buteo buteo insularum
- Buteo buteo menetriesi
- Buteo buteo pojana
- Buteo buteo rothschildi
- Buteo buteo vulpinus
     Buteo buteo vulpinus (vulpinus)
     Buteo buteo vulpinus (ruficaudus)
     Buteo buteo vulpinus (intermedius)
     Buteo buteo vulpinus (fuscoater)
     Buteo buteo vulpinus (zimmermannae)

Afmetingen en gewichten:
Lengte : 51 - 58 cm
Spanwijdte : 113 - 138 cm
Gewicht : (M) 620 - 1180 gram / (V) 780 - 1360 gram

Kenmerken:
Talrijkste roofvogel in Midden-Europa. Te herkennen aan gedrongen lichaamsbouw met ronde kop en relatief korte, brede staart met 8 - 12 dwarsbanden. Kleur vrij variabel, van vrijwel wit tot donkerbruin. Bovenzijde meestal bruin, onderkant lichter met donkere langs- en dwarsstrepen. Geslachten gelijk, vrouwtje iets groter.

De vleugels zijn relatief breed, de relatief korte staart is aan het einde afgerond. Tijdens de cirkelende zweefvlucht worden de vleugels plat V-vormig geplaatst. De uiteinden van de handvleugels zijn altijd donker, de staart meestal strak gebandeerd. Het strumagebied (borstbek) is meestal in de lengterichting gestreept, minder vaak monochroom wit tot zwartbruin en ook met verder lichte onderkant meestal donker. De vaak lichtere borstband is donker in de lengterichting gestreept bij jonge vogels en dwars gestreept bij volwassen vogels. De onderstaartdeksels zijn monochroom, gevlekt of gestreept. De veren op de onderbenen, de zogenaamde broek, zijn monochroom, gebandeerd of in de lengterichting gestreept. De laatste twee verenkleeddelen kunnen lichter zijn op donkere en donkerder op lichte onderkanten. De staart is het veiligste kenmerk om de nomineerde vorm van de buizerd te onderscheiden van zijn ondersoort en van de ruwvoetige buizerd. In de nomineerde vorm van de buizerd zijn de staartveren grijs, bruin of roestrood met acht tot twaalf donkere dwarsbanden. Het verder inkleuren en tekenen is zeer variabel.

De kleur van de iris is lichter bij jonge vogels dan bij volwassen vogels. Een onderscheid tussen jeugd- en leeftijdskleding is uiterlijk mogelijk door de tekening en vorm van de staartveren. Bij jonge vogels is het donkere subterminale verband iets breder dan de resterende donkere verbanden. Bij volwassenen is het subterminale verband veel breder. De jonge vogels hebben meer puntige staartveren, de volwassen vogels vrij rechte eindstaartveren.

Vlucht:
Vliegt log en langzaam met moeizame en stijve vleugelslagen; zweeft op horizontaal gehouden vleugels. Bij het zweefvliegen op de thermiek worden de vleugels boven horizontaal gehouden en zijn de uiteinden van de slagpennen opwaarts gebogen. De compacte indruk wordt nog versterkt door de "brede" ingetrokken kop. "Bidt" in tegenstelling tot de Ruigpootbuizerd, zelden.

Habitat:
Vrijwel alle soorten, niet te dichte bossen, bosschages tot moerasbossen. Jaagt in open veld.

De buizerd bewoont voornamelijk kleine bosgebieden met aangrenzende, open landschappen, waar hij bijna uitsluitend zijn voedsel zoekt. In de omgeving van het bos geeft het de voorkeur aan weilanden, weiden, heidevelden en wetlands of vegetatie die door de mens kort wordt gehouden. Broeden op hoogtes boven de 1000 meter boven zeeniveau is zeldzaam. Vaak zijn buizerds te zien op palen langs snelwegen, terwijl ze deze en andere paden doorzoeken tijdens het jagen. Bij het kiezen van een nestplaats wordt de voorkeur gegeven aan bosranden van kleinere opstanden van oud hout, minder vaak wordt het interieur van gesloten bossen of smalle randstroken tussen velden of individuele bomen bevolkt.

Geluid:
De buizerd is een relatief veel roepende roofvogel. De luide roep, die vaak tijdens de vlucht te horen is, klinkt hellend miauwend en wordt vaak nagebootst door de gaai. Klik hier voor afspelen geluidsfragment.

Voedsel:
Overwegend kleine knaagdieren, minder vaak jonge hazen, vogels, reptielen, kikkers en insecten; in noodgevallen ook aas.

Voortplanting:
De platte, omvangrijke horst wordt gebouwd in een hoge boom in niet te dicht bos. Broedtijd april/mei. Grootte van het nest 2-3 eieren, broedduur 33-35 dagen, nestperiode 40-49 dagen. Het vrouwtje broedt alleen, wordt soms door het mannetje afgelost. Na het uitvliegen verspreiden de jongen uit Midden-Europa zich in westelijke richting. In Nederland broeden 5000 - 6000 paren.

Overige:
De buizerd zit vaak op een niet te hoge uitkijkpost - paaltjes, hooiopper, dikke aardkluit of lage tak van een alleenstaande boom- en loert vandaar op kleine gewervelde dieren, die hij in glijvlucht slaat. Vaak vliegt hij boven zijn jachtgebied en stoot dan op zijn prooi. Men kan de Buizerd, vooral 's winters, vaak langs de snelweg zien zitten waar hij speurt naar dieren, die aangereden zijn. In het voorjaar kan men de Buizerds goed opserveren tijdens de baltsvlucht: beide partners zweven met een luid klinkende "hièèèh"-roep boven hun territorium. Jonge vogels trekken deels weg, de oude vogels zijn standvogels, de Scandinavische Buizerds zijn trekvogels.

Voorkomen in de wereld

Aanwezig (inheems) - Extant (resident):
Andorra; Armenië; Oostenrijk; Azerbeidzjan; Wit-Rusland; België; Bulgarije; China; Kroatië; Cyprus; Tsjechië; Denemarken; Estland; Finland; Frankrijk; Georgië; Duitsland; Griekenland; Hongarije; Indië; Iran, Islamitische Republiek; Irak; Italië; Kazachstan; Kirgizië; Letland; Liechtenstein; Litouwen; Luxemburg; Malta; Moldavië; Nepal; Nederland; Noord-Macedonië; Pakistan; Polen; Portugal; Roemenië; Russische Federatie (Europees Rusland); Slowakije; Slovenië; Zuid Soedan; Spanje; Zweden; Zwitserland; Turkye; Turkmenistan; Oekraïne; Verenigde Arabische Emiraten; Verenigd Koninkrijk; Jemen

Aanwezig (broedgebied) - Extant (breeding):
Albanië; Bosnië-Herzegovina; Ierland; Monaco; Montenegro; Noorwegen; Russische Federatie (Centraal-Aziatisch Rusland); Servië; Spanje (Canarische Eilanden)

Aanwezig (geen broedgebied) - Extant (non-breeding):
Afganistan; Algerije; Angola; Bangladesh; Bhutan; Botswana; Burundi; Centraal Afrikaanse Republiek; Congo; Congo, de Democratische Republiek van de; Ivoorkust; Djibouti; Egypte; Eritrea; Swaziland; Ethiopië; Gabon; Gibraltar; Kenia; Lesotho; Liberia; Libië; Malawi; Mauritanië; Marokko; Mozambique; Namibië; Rwanda; Senegal; Zuid-Afrika; Sri Lanka; Tadzjikistan; Tanzania, Verenigde Republiek; Tunesië; Oeganda; Oezbekistan; Westelijke Sahara; Zambia; Zimbabwe

Aanwezig (passage) - Extant (passage):
Jordanië; Palestina, Staat; Soedan

Aanwezig (seizoensgebonden onzeker) - Extant (seasonality uncertain):
Bahrein; Israël; Koeweit; Libanon; Oman; Saoedi-Arabië; Syrische Arabische Republiek

Aanwezig & Migrerend (geen broedgebied) - Extant & Vagrant (non-breeding):
Kameroen; Tsjaad; Gambia; Ghana; Maldiven; Mali; Nigeria; Sierra Leone; Somalië; Togo

Aanwezig & Migrerend - Extant & Vagrant:
Faeröer; IJsland; Qatar