Schimmelinfectie - Aspergillose:
Schimmelinfecties in de
luchtwegen komen veel voor bij papegaaien. Ze worden meestal veroorzaakt
door de schimmel Aspergillus fumigatus. Bij een besmetting door deze
schimmel spreken we van de ziekte aspergillose. Vaak treedt een infectie
op doordat de vogels een verminderde weerstand hebben. Voeding speelt
hierbij een belangrijke rol: veel papegaaien worden gevoerd met
zadenmengsels die een tekort aan vitaminen en mineralen bevatten. Met name
een tekort aan vitamine A speelt een belangrijke rol bij de ontwikkeling
van schimmelinfecties.
Aspergillus is een schimmel die overal in de
omgeving gevonden kan worden. Hoewel aspergillose een besmettelijke ziekte
is, is de kans uiterst gering dat de verwekker van een zieke vogel
overgedragen wordt naar een gezonde vogel. Vogels die om een of andere
reden een verminderde weerstand hebben zijn echter wel gevoelig voor het
ontwikkelen van deze schimmelinfectie. In zeldzame gevallen, waarbij
vogels worden blootgesteld aan zeer hoge concentraties van schimmelsporen,
zien we de ziekte bij vogels die geen onderliggende verminderde weerstand
hebben.
Verschijnselen:
Wanneer vogels met een verminderde
weerstand de schimmelsporen inademen vanuit de omgeving kunnen deze sporen
zich – door de verminderde afweer – gemakkelijk nestelen in de longen en
luchtzakken van een vogel. Om die reden leiden schimmelinfecties vaak tot
luchtwegproblemen zoals benauwdheid, rochelen en niezen. Ook kan de
luchtpijp verstopt raken door een schimmelprop die vanuit de diepte
losschiet: dit levert een acuut levensbedreigende situatie op, waarvoor
direct ingrijpen door een dierenarts gewenst is.
Diagnose:
Het aantonen van de schimmelinfectie zelf is vaak lastig. Door middel van
verschillende diagnostische technieken kunnen we wel aanwijzingen vinden
voor aanwezigheid van een schimmelinfectie:
- het maken van een
röntgenfoto of CT-scan van de longen en luchtzakken
- het uitvoeren van
een bloedonderzoek
het uitvoeren van endoscopisch onderzoek (een
inwendig onderzoek met een miniscule camera). Tijdens dit onderzoek kan
soms materiaal (biopten) afgenomen worden dat verder onderzocht kan worden
op aanwezigheid van schimmels (bijvoorbeeld in de vorm van een kweek) om
een infectie te bevestigen.
Behandeling:
Er
zijn diverse middelen beschikbaar om schimmelinfecties te bestrijden. Of
deze behandeling aanslaat hangt vaak af van de mate van aantasting van de
luchtwegen. Beeldvormende diagnostiek, zoals een röntgenfoto of CT-scan,
kan helpen om in te schatten of een behandeling succesvol zal zijn.
De
antischimmelmiddelen kunnen op verschillende manieren toegediend worden.
Dit kan bijvoorbeeld door toediening via de bek, of door het vernevelen
van medicijnen zodat ze rechtstreeks door de vogel worden ingeademd in de
luchtwegen, of een combinatie van beide. Over het algemeen dient de
behandeling langdurig te worden voortgezet. Afhankelijk van de mate van
benauwdheid dienen de vogels daarnaast in de tussentijd zoveel mogelijk
ondersteund te worden, onder andere door het aanbieden van extra zuurstof
(plaatsen in een zuurstofkooi).
Indien een blokkade van de
luchtpijp aanwezig is, zijn bovenstaande maatregelen vaak onvoldoende en
dienen ook andere stappen ondernomen te worden. Een eerste behandeling
daarbij bestaat veelal uit het maken van een opening in de luchtzak.
Hierin wordt vervolgens een buisje geplaatst dat dient om de vogel een
alternatieve, vrije luchtroute te geven. Daarna zal de prop verwijderd
moeten worden uit de luchtpijp om de normale ademweg vrij te maken.
Tot slot kijken we ook naar het dieet en de leefomstandigheden van de
vogel. Mogelijk moeten hierin aanpassingen gedaan worden om herhaling van
de infectie te voorkomen.
Algemene onderwerpen:
Aviaire goiter
Aviaire necropsie
Ziek maken
Sterfte
Trichomoniasis
Vitamine A
Vogelziekten
Ziekten
Ziekteverwekkers
Bacteriën:
Chlamydia
Clostridium
Ecoli
Megabacteria
Psittacose
Salmonella
Tuberculose
DNA:
DNA besmetting
DNA geslachtsbepaling
Parasieten:
Coccidiën
Cryptosporidium
Giardia
Schimmels:
Aspergillose I
Aspergillose II
Virussen:
Aviaire influenzavirus
Aviaire polyomavirus
Diagnose Aviaire influenzavirus
Newcastle virus
Pacheco
Psittacine
Westnijlvirus