Bek- en verenrot - Psittacine Beak and Feather Disease (PBFD):
Wat is PBFD?
PBFD staat voor Psittacine Beak
and Feather Disease, in het Nederlands Bek- en Verenrot genaamd. De ziekte
komt voor bij papegaaien en papegaai-achtigen en wordt veroorzaakt door
een Circo-virus dat zich verspreidt via de verenstof en ontlasting. Het
virus is erg sterk en kan jarenlang in de omgeving overleven.
Er
bestaan twee vormen van PBFD, een acute en een vaker voorkomende
chronische vorm. De acute vorm komt voor bij jonge dieren, de chronische
vorm vaker bij oudere dieren aangezien de incubatietijd (de tijd vanaf
besmetting tot het optreden van ziekte) erg lang kan zijn.
De acute vorm wordt vooral gezien bij jonge vogels, vooral de Grijze
Roodstaartpapegaai is gevoelig. Bij vogels met de acute vorm begint de
ziekte op het moment dat de vogels hun nestdons verliezen. De ziekte
verloopt snel, de dieren verzwakken sterk, krijgen onder andere
bloedarmoede, groene diarree, willen niet meer eten, gaan soms overgeven,
de vleugelpunten kunnen pijnlijk en gezwollen raken en de vogels kunnen
binnen één tot twee weken komen te overlijden. Sommige vogels overlijden
zonder afwijkingen aan de veren te ontwikkelen.
De
chronische vorm van PBFD wordt vaker gezien en heeft een langzamer
verloop. Bij elke rui worden er meer normale veren vervangen door
abnormale veren (deze zijn vaak korter, kunnen krullen, vallen makkelijk
uit of breken af, kunnen een dikkere schacht hebben, groene veren
verkleuren geel, etc.) en wordt de vogel kaler. Dit verloopt vaak
symmetrisch en meestal worden de donsveren als eerst aangetast.
De
snavel kan abnormaal lang worden en breuklijnen vertonen en het
mondslijmvlies kan ontsteken of afsterven. Ook de schubben op de poten
kunnen schilferig en verdikt raken.
Andere verschijnselen hoeven
niet voor te komen, maar de vogel is wel gevoeliger voor secundaire
infecties door een verminderde werking van het afweersysteem.
De
meeste vogels hebben uiteindelijk moeite met eten, verliezen gewicht en
overlijden.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
De diagnose
wordt gesteld middels een bloedonderzoek. Bij dieren die positief testen
op het virus en die verschijnselen hebben is de ziekte dan bevestigd.
Echter, een vogel kan ook positief testen zonder ziekteverschijnselen te
hebben. In dat geval spreken we van dragerschap en testen we de vogel na 3
maanden opnieuw. Sommige vogels zijn dan in de tussentijd het virus
kwijtgeraakt.
Er kan ook op PBFD getest worden middels onderzoek op
uitgetrokken veren, maar deze test is minder betrouwbaar en het uittrekken
van veren is oncomfortabeler voor de vogel dan het afnemen van bloed. Dit
maakt dat onze voorkeur uitgaat naar het bloedonderzoek.
Hoe wordt PBFD behandeld?
Een genezende behandeling voor PBFD is er
op dit moment niet. De behandeling van vogels met PBFD is ondersteunend en
gericht op het aanpakken van eventuele secundaire infecties en het
optimaliseren van het afweersysteem middels correcte voeding (pellets) en
huisvesting (waarbij stress vermeden dient te worden). Vogels met
chronische PBFD kunnen zo nog jaren overleven.
Wanneer er meerdere
vogels in huis gehouden worden is strikte quarantaine noodzakelijk. Een
besmette vogel mag niet met andere vogels in contact komen. Daarbij moet
ook rekening gehouden worden dat het virus ook via handen, kleding en
andere materialen naar gezonde vogels kan worden overgebracht.
Algemene onderwerpen:
Aviaire goiter
Aviaire necropsie
Ziek maken
Sterfte
Trichomoniasis
Vitamine A
Vogelziekten
Ziekten
Ziekteverwekkers
Bacteriën:
Chlamydia
Clostridium
Ecoli
Megabacteria
Psittacose
Salmonella
Tuberculose
DNA:
DNA besmetting
DNA geslachtsbepaling
Parasieten:
Coccidiën
Cryptosporidium
Giardia
Schimmels:
Aspergillose I
Aspergillose II
Virussen:
Aviaire influenzavirus
Aviaire polyomavirus
Diagnose Aviaire influenzavirus
Newcastle virus
Pacheco
Psittacine
Westnijlvirus