Havik

Accipiter Gentilis

HAVIK

Accipiter Gentilis (Linnaeus, 1758)

Taxonomie

Rijk	Stam	Klasse	Orde	Familie	Genus
Animalia	Chordata	Aves	Accipitriformes	Accipitridae	Accipiter

	Northern goshawk		Autour des palombes
	Habicht		Astore
	Jastrząb		Açor
	Duvhök		Azor común
	Duehøg		Тетеревятник

Synonym(s): -

Status IUCN Redlist

Laatste IUCN publicatie update: 2021

► Eerdere publicaties...
2016 — Least Concern (LC)
2015 — Least Concern (LC)
2013 — Least Concern (LC)
2012 — Least Concern (LC)
2009 — Least Concern (LC)
2008 — Least Concern (LC)
2004 — Least Concern (LC)
2000 — Unknown (LR/LC)
1994 — Unknown (LR/LC)
1988 — Unknown (LR/LC)

Roofvogel informatie

Onder andere trends, afmetingen en gewichten, habitat, uiterlijke kenmerken

Populatie van deze soort is onbekend
Er leven naar schatting 1.000.000 tot 2.499.999 volwassen exemplaren in het wild.

Er zijn tien ondersoorten gemeld:
- Accipiter gentilis albidus
- Accipiter gentilis apache
- Accipiter gentilis arrigonii
- Accipiter gentilis atricapillus
- Accipiter gentilis buteoides
- Accipiter gentilis fujiyamae
- Accipiter gentilis gentilis
- Accipiter gentilis laingi
- Accipiter gentilis marginatus
- Accipiter gentilis schvedowi

Afmetingen en gewichten:
Lengte : (M) circa 50 cm / (V) circa 60 cm
Spanwijdte : (M) circa 100 cm / (V) circa 115 cm
Gewicht : (M) 580 - 870 gram / (V) 880 - 1320 gram

Kenmerken:
De vleugels van de Havik zijn relatief kort, breed en afgerond aan hun uiteinden, de staart is relatief lang. Deze kenmerken zijn typerend voor de overwegend bosbewonende vertegenwoordigers van het geslacht Accipiter, ze laten geen extreme vliegsnelheden toe, maar een hoge wendbaarheid in besloten ruimtes.

Volwassen haviken zijn aan de bovenzijde leisteen-grijsbruin gekleurd, wit aan de onderzijde met een donkerbruine dwarsband. Juvenielen vogels zijn bruinachtig aan de bovenzijde tot de eerste rui, lichtgeel, geel, beige, oranje of zalmkleurig aan de onderzijde met een verticale druppel of lijnmarkering. Het verenkleed vertoont een duidelijke bandering van wit tot beige bruin, bij jonge vogels op een gelige achtergrond.

De poten zijn geel, net als de washuid van de snavel. De iris van de ogen is lichtgeel bij jonge vogels en wordt donkergeel, oranje of kersenrood naarmate de vogel ouder wordt. Het verenkleedpatroon lijkt erg op elkaar bij de geslachten, volwassen mannetjes zijn iets donkerder aan de bovenzijde en meer blauwgrijs dan volwassen vrouwtjes en vertonen een iets meer contrasterende hoofdmarkering. Opvallend verschil tussen het vrouwtje (zo groot als een Buizerd) en het mannetje (ongeveer een derde kleiner).

Vlucht:
Het vliegbeeld van de Havik wordt gekenmerkt door de relatief korte, afgeronde vleugels en de lange staart, die bijna nooit gespreid wordt gehouden. Vleugelslag sneller dan die van de Buizerd; na 4-5 snelle vleugelslagen een korte glijpauze. In het begin van de broedtijd vliegt het paar hoog in de lucht en laat vervolgens een bliksemsnelle duikvlucht zien, gevolgd door een bijna loodrecht opstijgen met aangelegde vleugels.

Habitat:
Haviken zijn te vinden in zowel loof- als naaldbossen. Belangrijker dan het type bomen is de samenstelling van een bepaalde boomstand, die hoog moet zijn, oude groei met intermediaire tot zware bedekking van het bladerdak (vaak meer dan 40%) en minimale dichtheid ondergroei, die beide gunstig zijn voor jachtomstandigheden. Ook hebben haviken een nabij gelegen opening nodig, om de jacht uit te kunnen voeren. De Havik is op bijna elke hoogte te vinden, maar wordt sinds kort steeds meer op grote hoogte aangetroffen, vanwege een tekort aan uitgestrekte bossen die in de laagl gelegen gebiedenin een groot deel van zijn verspreidingsgebied achterblijven.

Geluid:
In de broedtijd laten Haviken een zich alleen in de buurt van het nest horen. De roep van adulte vogels is een snel herhaald 'gigigigig' en 'kijèè' en 'giak'. De bedelroep van de zojuist uitgevlogen jongen is een vaak herhaald, luid en doordringend 'klijèh' dat ervoor moet zorgen dat de oudervogels voedsel komen brengen. Klik hier voor afspelen geluidsfragment (© Antonio Xeira).

Voedsel:
Zeer veelzijdig, van auerhoen en haas tot goudhaan en muis. Het grotere vrouwtje bemachtigt meer grote zoogdieren en vogels, het kleinere mannetje is meer een vogeljager (duiven, gaaien en lijsters).

Voortplanting:
De horst bevindt zich in de kruin van hoge bomen aan de bosrand of bij open plekken. Elk paar beschikt over verscheidene horsten, waartussen het van jaar tot jaar wisselt. Broedtijd tussen eind maart en eind april. Grootte van het nest 2-5 (-6) eieren; broedduur 35-40 dagen; nestperiode jongen 36-40 dagen. Alleen het vrouwtje broedt; het mannetje brengt voedsel. Men schat het aantal broedparen in Nederland op 1800-2000.

Overige:
De Havik leeft solitair en onderhoudt buiten de broedtijd geen contact met soortgenoten. Tijdens de jacht bereikt hij in zeer korte tijd de hoogste snelheid. De prooi wordt meestal tijdens het eerste moment van verrassing overrompeld en geslagen.

Voorkomen in de wereld

Aanwezig (inheems) - Extant (resident):
Albanië; Andorra; Armenië; Oostenrijk; Azerbeidzjan; Wit-Rusland; België; Bhutan; Bosnië-Herzegovina; Bulgarije; Canada; China; Kroatië; Cyprus; Tsjechië; Denemarken; Estland; Finland; Frankrijk; Georgië; Duitsland; Gibraltar; Griekenland; Hongarije; Indië; Iran, Islamitische Republiek; Italië; Japan; Kazachstan; Letland; Liechtenstein; Litouwen; Luxemburg; Mexico; Moldavië; Mongolië; Montenegro; Marokko; Birma; Nepal; Nederland; Noord-Macedonië; Noorwegen; Polen; Portugal; Roemenië; Russische Federatie (Oost-Aziatisch Rusland, Centraal-Aziatisch Rusland); Russische Federatie (Europees Rusland); Saint-Pierre en Miquelon; Servië; Slowakije; Slovenië; Spanje; Zweden; Zwitserland; Syrische Arabische Republiek; Turkije; Oekraïne; Verenigd Koninkrijk; Verenigde Staten; Oezbekistan

Aanwezig (broedgebied) - Extant (breeding):
Ierland

Aanwezig (geen broedgebied) - Extant (non-breeding):
Hongkong; Israël; Jordanië; Korea, Democratische Volksrepubliek; Korea, republiek van; Kirgizië; Lao Democratische Volksrepubliek; Libanon; Palestina, Staat van; Saoedi-Arabië; Thailand

Aanwezig (passage) - Extant (passage):
Koeweit; Turkmenistan

Aanwezig & Migrerend (geen broedgebied) - Extant & Vagrant (non-breeding):
Oman; Verenigde Arabische Emiraten; Vietnam

Aanwezig & Migrerend - Extant & Vagrant:
Afganistan; Algerije; Bangladesh; Bermuda; Egypte; Irak; Libië; Pakistan; Spanje (Canarische Eilanden); Taiwan, provincie China; Tadzjikistan; Tunesië

FOTOGALERIE

Havik - Accipiter Gentilis

❮ ❯

INGEZONDEN FOTO'S

Filter:

© Dhr. Noordam - 4 augustus 2011
Locatie : Nederhorst den Berg (NL)
Camera: Nikon D50 AF-S
Lens: Nikkor 18-105 mm

© Mevr. Bea Schoemaker - 29 maart 2010
Locatie : Middelburg (NL)
Camera: Olympus Stylus 9000
Lens: 10x optical zoom5.0 - 50 mm